مهدویت و مطالعات قرآنی

مسأله مهمّی كه همیشه در طول تاریخ پر افتخار اسلام مایه امید مسلمانان و به ویژه «شیعیان» منتظر بوده است، وعده‌های تخلّف ناپذیرالهی در مورد آینده اسلام و پیروزی نهایی مۆمنان و مستضعفان و محرومان می باشد.
آیین مبین اسلام از همان آغاز پیدایش خود و حتّی از همان نخستین سال‌های ظهور پیامبر گرامی(صلی الله علیه وآله وسلم) پیوسته مسلمانان را به آینده ای درخشان امیدوار ساخته است.

مسلمانان و به خصوص شیعیان نیز از همان روزگار بعثت رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) تا به امروز بر اثر همان وعده هایی كه پیامبر بزرگوار اسلام به وسیله آیات روحبخش و دلنواز قرآن كریم بدانها داده است، با اعتقادی عمیق و راسخ تمامی آن وعده ها را جدّی گرفته، و علی رغم همه مشكلات و مصایبی كه در دوران های مختلف تاریخ اسلام دیده اند، هرگز امید خویش را از دست نداده و همواره این اعتقاد اصیل اسلامی را نصب العین خود قرار داده اند.

مسلمانان بر اساس وعده های صریحی كه قرآن كریم بدانها داده است، عقیده دارند كه طبق قانون خلقت و سنّت آفرینش، تاریخ بر مبنای سنّتهای الهی و وعده های خدایی به پیش می رود، و اگر چند روزی دنیا به نفع ستمگران و تجاوزگران و بی اعتقادان تمام شود، ولی سرانجام، حكومت مطلق جهان به دست صالحان و حقّ پرستان خواهد افتاد و ستمكاران و طاغوتیان و زورمداران نابود خواهند شد و بالاخره عدالت و امنیّت واقعی بر اساس قانون خدا در سرتاسر جهان برقرار خواهد گردید.

مسلمانان و تمام شیعیان بر اساس این عقیده سازنده، ایمان راسخ دارند كه «حق» امری اصیل، و باطل امر عارضی است، و هر عارضه ای دیر یا زود، سهل یا دشوار، از بین می رود و خواه ناخواه، در آینده ای دور یا نزدیك، حقّ در همه جا حاكم و پیروز می شود، و باطل و باطل گرایان محو و نابود می گردند; زیرا تحقّق حقّ و عدل، سنّت خدا، و خواست خدا و وعدّه قطعی خداوند است و خداوند در وعده ای كه به بندگان صالح خود داده است، تخلّف نخواهد نمود.

به هر حال، از نظر اسلام، قرآن و مسلمانان، مسأله «انتظار» و امید به آینده، و حاكمیّت مطلق حقّ در تمام جهان در آخر زمان، یكی از مسایل حیاتی اسلام است، و قرآن كریم با قاطعیّت هرچه تمامتر این مسأله را به عنوان یك وعده تخلّف ناپذیر الهی مطرح نموده، و در كمال صراحت، پیروزی نهایی ایمان اسلامی و آینده درخشان آیین پاك محمّدی(صلی الله علیه وآله وسلم) را به مسلمانان نوید داده، و جای هیچ گونه شكّ و تردید و ابهام برای احدی باقی نگذارده است.

جهان روزی را در پیش دارد كه حكومت مطلق دنیا به دست پاكان و صالحان و افراد با ایمان خواهد افتاد، و طبق روایات و نویدهای تمام انبیای الهی، آن عصر درخشان و روزگار طلایی كه مورد انتظار بشر و همه مسلمانان و شیعیان جهان است، همان روز قیام منجی عالم بشر، و دوران پر شكوه ظهور مبارك مهدی موعود (علیه السلام) خواهد بود

در این زمینه، آیات بسیاری در قرآن كریم وارد شده كه برای نمونه برخی از آنها را در اینجا می آوریم.

1 ـ در سوره «توبه» آیه 33 در مورد جهانی شدن آیین اسلام و غلبه این دین مبین بر همه ادیان جهان، چنین آمده است:

(هُوَ الَّذِی اَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالهُدی وَدِینِ الحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدینِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ).

«او كسی است كه پیامبر خود را با هدایت و دین حقّ فرستاد، تا دین حقّ را بر تمام ادیان غالب و پیروز گرداند، اگرچه

مشركان كراهت داشته باشند.»

2 ـ در همان سوره آیه 32، در مورد اراده خداوند بر تكامل نور اسلام، چنین آمده است:

(یُریدوُنَ أَنْ یُطْفِۆوُا نُورَ اللّهِ بأفْواهِهِمْ وَیَأْبَی اللّهُ إِلاّ أنْ یُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ كَرِهَ الْكافِروُنَ).

«دشمنان می خواهند نور خدا را با دهانهای خود خاموش كنند، ولی خدا می خواهد نور خود را كامل گرداند، اگرچه كافران كراهت داشته باشند.»

3 ـ در سوره «نور» آیه 55 در مورد وعده خداوند به صالحان و شایستگان و موادّ مورد وعده چنین آمده است:

(وَعَدَ اللّهُ الَّذینَ آمَنوُا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ لَیَسْتَخلِفنَّهُمْ فی الأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الّذِینَ مِنْ قَبْلِهمْ وَلَُیمَكّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الّذِی ارْتَضی لَهُمْ وَلیُبَدِّلَنّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوِفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنی لایُشْرِكُونَ بی شَیْئاً وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الفاسِقُونَ).

«خداوند به كسانی از شما كه ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند، وعده داده است كه آنها را خلیفه و جانشین خود در روی زمین قرار خواهد داد. همان گونه كه پیشینیان ایشان را خلافت روی زمین مرحمت فرمود. و آیینی را كه بر ایشان پسندیده در سراسر گیتی خواهد گسترد، و ترس و هراسشان را به آرامش و امنیّت مبدّل خواهد نمود آنچنان كه همگان تنها مرا پرستش كنند و هیچ چیزی را شریك من قرار ندهند. و كسانی كه بعد از آن كافر شوند از پلیدان و بدكاران خواهند بود.»

4 ـ در سوره «غافر» آیه 51 در مورد این كه خداوند قطعاً فرستادگان خود را یاری خواهد نمود، چنین آمده است:

(إِنّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَالَّذینَ آمَنُوا فی الحیوةِ الدُّنْیا وَیَوْمَ یَقُومُ الأَشْهاد).

«به طور قطع و یقین، ما پیامبرانمان و كسانی را كه ایمان آوردند در زندگی دنیا و روزی كه شاهدان (حضرات معصومین(علیهم السلام)) بپاخیزند، یاری می نماییم».

5 ـ در سوره «انبیاء» آیات 105 ـ 106 در رابطه با وعده ای كه خداوند به بندگان صالح و شایسته خود در مورد فرمان روایی آنان بر تمام جهان داده است، چنین آمده است:

(وَ لَقَدْ كَتَبنا فِی الزّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أنَّ الاَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصّالِحونَ).

«ما پس از «تورات» در كتاب «زبور» چنین نوشتیم، كه در آینده، صالحان و پاكان وارثان زمین خواهند بود».

مسلمانان و تمام شیعیان بر اساس این عقیده سازنده، ایمان راسخ دارند كه «حق» امری اصیل، و باطل امر عارضی است، و هر عارضه ای دیر یا زود، سهل یا دشوار، از بین می رود و خواه ناخواه، در آینده ای دور یا نزدیك، حقّ در همه جا حاكم و پیروز می شود، و باطل و باطل گرایان محو و نابود می گردند; زیرا تحقّق حقّ و عدل، سنّت خدا، و خواست خدا و وعدّه قطعی خداوند است و خداوند در وعده ای كه به بندگان صالح خود داده است، تخلّف نخواهد نمود

6 ـ در سوره «قصص» آیه 4، در مورد آینده مستضعفان و حكومت آنان بر سرتاسر كره خاكی، چنین آمده است:

(وَ نُریدُ اَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ اَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارثِینَ).

«و ما اراده كرده ایم بر آنها كه در روی زمین به ضعف كشیده شده اند منّت نهاده، آنان را پیشوایان و وارثان زمین قرار دهیم».

7 ـ در سوره «سجده» آیات 28 ـ 29، در مورد روز قیام منجی بشریّت، و سرنوشت كافران، چنین آمده است:

(وَ یَقُولُونَ مَتی هذا الفَتْحُ إنْ كُنْتُمْ صادِقِینَ * قُلْ یَوْمَ الفَتحِ لایَنْفَعُ الّذینَ كَفَروا اِیمانُهُمْ وَلاهُمْ یُنْظَرُون).

«و ناباوران می گویند: پس كی این پیروزی بزرگ فرا می رسد اگر شما راست می گویید؟ بگو (ای پیامبر) روزی كه فتح و پیروزی فرا رسد، دیگر ایمان آوردن برای كسانی كه قبلاً ایمان نداشتند سودی ندارد، و به آنان مهلت و فرصتی داده نمی شود».

8 ـ در سوره «صافّات» آیات 171 ـ 173 در مورد این كه خداوند به انبیا و فرستادگان خود، و عده نصرت و غلبه همه جانبه داده است، چنین آمده است:

(وَ لَقدْ سَبَقَتْ كَلِمَتُنا لِعِبادِنَا الْمُرسَلِینَ * إنّهُمْ لَهُمُ الْمَنْصُورونَ * وَ إنَّ جُنْدَنا لَهُمُ الغالِبوُنَ).

«ولی (وقتی قرآن آمد) به آن كافر شدند، و زودا كه بدانند، و قطعاً فرمان ما درباره بندگان فرستاده ما از پیش (چنین) رفته است، كه آنان (بر دشمنان خودشان) حتماً پیروز خواهند شد.»

از مجموع آیات یاد شده به خوبی استفاده می شود كه جهان روزی را در پیش دارد كه حكومت مطلق دنیا به دست پاكان و صالحان و افراد با ایمان خواهد افتاد، و طبق روایات و نویدهای تمام انبیای الهی، آن عصر درخشان و روزگار طلایی كه مورد انتظار بشر و همه مسلمانان و شیعیان جهان است، همان روز قیام منجی عالم بشر، و دوران پر شكوه ظهور مبارك مهدی موعود (علیه السلام) خواهد بود.

فاطمه زین‌الدینی ـ مهدویت تبیان